Εφτά συνήθειες που μας κάνουν εξυπνότερους

Συντάκτης: Εύα Αρβανίτη

Υπάρχει μία διαδεδομένη αντίληψη ότι η νοημοσύνη είναι έμφυτη – εάν γεννηθήκαμε έξυπνοι, τότε θα παραμείνουμε για πάντα έξυπνοι. Αλλά αυτή η πάγια σκέψη δυστυχώς κρατά πίσω τους ανθρώπους, καθώς χρησιμεύει ως δικαιολογία για να μην βελτιώνουν τον εαυτό τους σε επίπεδο διανοητικό.

Πρόσφατες μελέτες συνεχίζουν να επιβεβαιώνουν ότι ισχύει το αντίθετο: μπορούμε να αυξήσουμε τις δυνατότητές μας και την ευφυΐα μας, μέσα από ορισμένα χόμπι και τεχνικές που πυροδοτούν τον εγκέφαλό μας να οικοδομήσει νέες οδούς, επιτρέποντάς του να εργάζεται σε ταχύτερο και υψηλότερο επίπεδο.

Δείτε με ποιους τρόπους μπορούμε να το πετύχουμε:

  1. Διαλογισμός

Ο διαλογισμός είναι γνωστός για τη χαλαρωτική του επίδραση. Όταν αφιερώνουμε χρόνο μέσα στη μέρα μας για να καθίσουμε, να σκεφτούμε και να αναπνεύσουμε, απομακρύνουμε τον εαυτό μας από τα άγχη και δίνουμε στο μυαλό και το σώμα μας την ευκαιρία να χαλαρώσει.

Ο διαλογισμός βοηθά τους ανθρώπους να ελέγχουν τα δικά τους εγκεφαλικά κύματα. Το 1992, οι επιστήμονες κλήθηκαν να μελετήσουν τα εγκεφαλικά κύματα του Δαλάι Λάμα, ενώ βρισκόταν σε κατάσταση διαλογισμού.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όταν εστίαζε σε ένα συγκεκριμένο συναίσθημα, όπως η συμπόνια, ο Δαλάι Λάμα μπορούσε να εισέλθει σε μια κατάσταση συναισθηματικής ύπαρξης, που ήταν σε υψηλότερο και βαθύτερο επίπεδο από αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται.

Μέσω του διαλογισμού, ο Δαλάι Λάμα είχε αποκτήσει πλήρη έλεγχο των σκέψεων και των συναισθημάτων του. Από τότε, οι άνθρωποι εξασκούν το διαλογισμό για να μπορέσουν να ελέγξουν το μυαλό τους. Πόσο καταπληκτικό θα ήταν να έχουμε τη δυνατότητα να σταματήσουμε να αισθανόμαστε φόβο ή θλίψη για μια δύσκολη κατάσταση, αντικαθιστώντας αυτά τα συναισθήματα με την αισιοδοξία!

  1. Εκμάθηση ξένων γλωσσών

Ένας απλός τρόπος για να εξασκήσουμε τον εγκέφαλό μας είναι η εκμάθηση μιας νέας γλώσσας. Σύμφωνα με μελέτες, οι δίγλωσσοι ή πολύγλωσσοι άνθρωποι είναι σημαντικά καλύτεροι στην επίλυση πάζλ από αυτούς που γνωρίζουν μία μόνο γλώσσα, για παράδειγμα. Αφομοιώνοντας μια νέα γλώσσα, ο εγκέφαλός μας λειτουργεί καλύτερα, όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με προβλήματα.

Έχει αποδειχθεί επίσης ότι η γνώση τουλάχιστον δύο γλωσσών, μας κάνει να έχουμε μεγαλύτερη αντίληψη, καθώς και ισχυρότερη και πληρέστερη συγκέντρωση. Και αυτό γιατί κάθε γλώσσα έχει τη δική της δομή και τρόπο σκέψης, και η έκθεση του εγκεφάλου σε αυτή τη διαφορετική σκέψη, φυσικά επεκτείνει τις δυνατότητές του. Οι γλώσσες μπορούν να μας επηρεάσουν τόσο άμεσα, ώστε η επικοινωνία σε μια νέα γλώσσα μπορεί να αλλάξει ακόμα και την προσωπικότητά μας.

  1. Διάβασμα

Είτε διαβάζουμε το κλασικό επικό αριστούργημα Πόλεμος και Ειρήνη του Λέων Τολστόι ή τη σειρά βιβλίων Game of Thrones, τα θετικά αποτελέσματα της ανάγνωσης είναι γενικά τα ίδια: μείωση του στρες, προσωπική ευτυχία και σημαντική αύξηση της συναισθηματικής νοημοσύνης.

Αυτό το είδος νοημοσύνης μας δίνει τη δυνατότητα να κατανοήσουμε τον κόσμο γύρω μας, να αντιληφθούμε και να ανταποκριθούμε στις συναισθηματικές ανάγκες των ανθρώπων σε υψηλότερο επίπεδο, να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα και να βρίσκουμε λύσεις στην καθημερινή μας ζωή.

  1. Σωματική άσκηση

Ένας από τους πιο ασφαλείς τρόπους για να διατηρήσουμε το σώμα μας υγιές, είναι μέσα από την τακτική άσκηση. Το κλειδί λοιπόν είναι η συνέπεια. Με την τακτική άσκηση, τα κύτταρα μας εκτίθενται στον BDNF (Brain-derived neurotrophic factor – Νευροτροφικός παράγοντας που προέρχεται από τον εγκέφαλο), μια πρωτεΐνη που απελευθερώνεται από το σώμα κατά τη διάρκεια της άσκησης, η οποία ενισχύει τη συγκέντρωση, τη μάθηση και τη μνήμη.

  1. Πνευματική άσκηση

Υπάρχουν τόσοι πολλοί τρόποι να εξασκήσουμε τον εγκέφαλό μας – πάζλ, βιντεοπαιχνίδια, Sudoku, σταυρόλεξα, γρίφοι και άλλες δραστηριότητες που αναγκάζουν το μυαλό μας να σκέφτεται ουσιαστικά.

Και ενώ μπορεί να φαίνεται ότι είναι απλά ένας τρόπος διασκέδασης, αναγκάζοντας τον εγκέφαλό μας να ξεπεράσει τα διανοητικά εμπόδια που προσφέρουν αυτές οι δραστηριότητες, αυξάνουμε την ικανότητα του να αναδιοργανώνεται. Όταν ο εγκέφαλος μυείται σε νέες και άγνωστες έννοιες, αναγκάζεται να ανακαλύπτει διαφορετικούς και πρωτότυπους τρόπους για να βρει λύσεις σε αυτά τα προβλήματα. Με αυτό τον τρόπο ενισχύεται η γενική μας γνωστική ικανότητα.

  1. Μουσική

Η εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να ενισχύσουμε τον εγκέφαλό μας. Πολλές μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι μουσικοί έχουν καλύτερες γνωστικές λειτουργίες, από τη δημιουργικότητα μέχρι τις κινητικές δεξιότητες και πολλά άλλα.

Όταν παίζουμε μουσικά όργανα, ο εγκέφαλος διεγείρεται στο μεσολόβιο (corpus callosum), μία ευρεία δέσμη νευρικών ινών που συνδέει τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου και δημιουργεί νέες συνδέσεις. Ανεξάρτητα από την ηλικία μας, μπορούμε να αισθανθούμε τη διανοητική βελτίωση, μέσω της ενασχόλησης με τη μουσική.

  1. Αθροιστική μάθηση

Το πρόβλημα με την παραδοσιακή εκπαίδευση σήμερα είναι ότι η γνώσεις μας βαθμολογούνται από τις τελικές εξετάσεις και τα τεστ, που δεν προσφέρουν τίποτα άλλο, πέρα από μαζική απομνημόνευση.

Οι μαθητές στο σχολείο έχουν συνηθίσει να γεμίζουν επιφανειακή γνώση, η οποία αξιολογείται από μία και μόνο εξέταση. Αυτό τους οδηγεί στο να ξεχνούν τα πάντα, μόλις δεν μας είναι πλέον απαραίτητα, με αποτέλεσμα τη μηδενική ανάπτυξη της γνώσης και της νοημοσύνης.

Η αθροιστική μάθηση είναι η κατάλληλη τεχνική μάθησης που εξασφαλίζει ότι όχι μόνο μαθαίνουμε αυτά που μελετάμε, αλλά και ότι τα θυμόμαστε και μακροπρόθεσμα. Αυτό γίνεται με σύντομες, αλλά συχνές επαναλήψεις – ακριβώς όπως ο τρόπος που μαθαίνουμε ξένες γλώσσες. Η αθροιστική μάθηση έχει αποδειχθεί πολύ πιο αποτελεσματική από την παραδοσιακή, όσον αφορά την εκμάθηση νέων δεξιοτήτων και την απομνημόνευση τους.

Συντάκτης: Εύα Αρβανίτη,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.